Ніколетта: відмінності між версіями

{{Artysta muzyczny infobox

|nazwa                = Maurizio Pollini

|nazwa oryginalna      =  

|zdjęcie              = Maurizio Pollini01.jpg

|opis zdjęcia          = Maurizio Pollini (2009)

|alt zdjęcia          =  

|zawód                = [[Pianista (muzyk)|pianista]]

|wydawnictwo          = [[Deutsche Grammophon]]

|powiązania            =  

|odznaczenia          = {{order|OMRI|KW}} [[Plik:BenemeritiCultura1.png|40px|Medaglia d'oro ai benemeriti della Cultura e dell'Arte]]

|faksymile            =  

|opis faksymile        =  

|commons              = Category:Maurizio Pollini

|www                  =  

'''Maurizio Pollini''' (ur. [[5 stycznia]] [[1942]] w [[Mediolan]]ie, zm. [[23 marca]] [[2024]] tamże<ref>{{Cytuj |tytuł = Great Italian pianist Maurizio Pollini dies - TopNews - Ansa.it |data = 2024-03-23 |data dostępu = 2024-03-23 |opublikowany = Agenzia ANSA |url = https://www.ansa.it/english/news/2024/03/23/great-italian-pianist-maurizio-pollini-dies_23bd53a7-c771-432c-87d1-3eeaea618299.html |język = it}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Sara Rossi |tytuł = Legendary pianist Maurizio Pollini dies at 82 |data = 2024-03-23 |data dostępu = 2024-03-23 |opublikowany = Voice of Europe |url = https://www.voiceofeurope.com/legendary-pianist-maurizio-pollini-dies-at-82/ |język = en-US}}</ref>) – [[Włochy|włoski]] [[Pianista (muzyk)|pianista]] i [[dyrygent]], zwycięzca [[VI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina|VI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina]] (1960).

== Życiorys ==

=== Młodość i wykształcenie ===

Pochodził z rodziny artystów. Jego ojcem był włoski architekt Gino Pollini, matka miała wykształcenie muzyczne, a jego wujem był jeden z czołowych włoskich rzeźbiarzy modernizmu Fausto Melotti<ref name = guardian>{{Cytuj stronę | url = http://www.theguardian.com/culture/2011/jan/01/maurizio-pollini-interview-nicholas-wroe| tytuł = Maurizio Pollini: a life in music| data dostępu = 2016-04-29 | autor = Nicholas Wroe | praca = | opublikowany = theguardian.com| data = 1 stycznia 2011| język = en}}</ref>. Na fortepianie zaczął grać w wieku kilku lat, ale regularną naukę rozpoczął dopiero jako jedenastolatek. W 1959 ukończył studia w Konserwatorium Mediolańskim, był uczniem [[Carl Lonati|Carla Lonatiego]] i [[Carl Viduss|Carla Vidussa]]{{odn|Dybowski|2005|s=231}}<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Artur Bielecki |tytuł = Chopiniści |data = 2023 |isbn = 978-83-969526-2-2 |wydawca = Narodowy Instytut Fryderyka Chopina |s = 449-451}}</ref>.

=== Kariera muzyczna ===

W 1960, mając 18 lat zdobył I nagrodę na [[Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina|Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina]] w Warszawie{{odn|Wysocki|1987|s=79}}. [[Artur Rubinstein]], wówczas honorowy przewodniczący jury, stwierdził „ten młody człowiek już teraz technicznie gra lepiej niż my wszyscy”<ref name=":1">{{Cytuj |tytuł = Maurizio Pollini (1942–2024) |data dostępu = 2024-03-24 |opublikowany = ruchmuzyczny.pl |url = https://ruchmuzyczny.pl/article/4161-maurizio-pollini-19422024 |język = pl}}</ref>.

Po konkursie rozwinął intensywną działalność koncertową i nagraniową<ref name=":1" />. W latach 60. XX wieku na pewien czas przerwał działalność koncertową z powodu choroby{{odn|Dybowski|2005|s=232}}. Poświęcił się też wtedy rozwojowi, przez krótki czas ucząc się u [[Arturo Benedetti Michelangeli|Arturo Benedettiego Michelangeliego]]<ref name=":1" />. Od 1966 występował w Europie, Ameryce i Azji<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.prestoclassical.co.uk/a/-/2504/Maurizio-Pollini/1| tytuł = Maurizio Pollini| data dostępu = 2016-04-29 | autor =  | praca = | opublikowany = prestoclassical.co.uk| data = | język = en}}</ref>. W tym samym okresie nawiązał współpracę z dyrygentem [[Claudio Abbado]] i kompozytorem [[Luigi Nono|Luigim Nono]], dzięki czemu zaczął wykonywać także muzykę współczesną{{r|guardian}}. W 1972 dokonał premierowego wykonania utworu ''Como una ola de fuerza y luz'' Nono.

Od lat 80. XX wieku zajmował się też dyrygenturą<ref name="allmusic">{{Cytuj stronę | url = https://www.allmusic.com/artist/maurizio-pollini-mn0000925983| tytuł = Maurizio Pollini| data dostępu = 2016-04-29 | autor = Joseph Stevenson | praca = | opublikowany = allmusic.com| data = | język = en}}</ref>. Występował na wielu festiwalach, m.in. [[Warszawska Jesień|Warszawskiej Jesieni]] (1977){{odn|Dybowski|2005|s=233}} i Festiwalu w Salzburgu (1995, 1999){{r|allmusic}}. Był też jurorem Concorso Internazionale Pianistico Premio Dino Ciani w Mediolanie (1975){{odn|Dybowski|2005|s=234}}.

W 2010 otrzymał nagrodę [[Praemium Imperiale]] w dziedzinie muzyki<ref name = praemium>{{Cytuj stronę | url = http://www.praemiumimperiale.org/en/laureate-en/laureates-en/pollini-en| tytuł = Maurizio Pollini| data dostępu = 2016-04-29 | autor = | praca = | opublikowany = praemiumimperiale.org| data = | język = en}}</ref>.

== Repertuar i dyskografia ==

W jego repertuarze znajdowały się utwory m.in. [[Fryderyk Chopin|Fryderyka Chopina]], [[Wolfgang Amadeus Mozart|Wolfganga Amadeusa Mozarta]], [[Robert Schumann|Roberta Schumanna]], [[Franz Schubert|Franza Schuberta]], [[Ludwig van Beethoven|Ludwiga van Beethovena]], [[Johann Sebastian Bach|Johanna Sebastiana Bacha]], [[Siergiej Prokofjew|Siergieja Prokofjewa]] i [[Béla Bartók|Béli Bartóka]]{{r|allmusic}}. Dokonał wysoko ocenianych nagrań obu kompletów ''Etiud'' Chopina, jak również wszystkich sonat fortepianowych Beethovena<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj |tytuł = Stanisław Leszczyński: Maurizio Pollini był typem pianisty rzeźbiarza - Dwójka - polskieradio.pl |data dostępu = 2024-03-24 |opublikowany = polskieradio.pl |url = https://polskieradio.pl/8/688/artykul/3354134,stanislaw-leszczynski-maurizio-pollini-byl-typem-pianisty-rzezbiarza |język = pl-PL}}</ref>.  

Specjalizował się również w muzyce współczesnej - wykonywał i nagrywał m.in. utwory [[Pierre Boulez|Pierre’a Bouleza]], [[Luigi Nono|Luigiego Nona]], [[Bruno Maderna|Bruna Maderny]] oraz [[Karlheinz Stockhausen|Karlheinza Stockhausena]]<ref name=":1" />. Często w programach koncertów łączył klasykę z muzyką współczesną<ref name=":0" />.

Nagrał kilkadziesiąt płyt, głównie dla wytwórni [[Deutsche Grammophon]], z którą miał od 1972 kontrakt na wyłączność<ref name=":1" /><ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.allmusic.com/artist/maurizio-pollini-mn0000925983/discography| tytuł = Maurizio Pollini: discography| data dostępu = 2016-04-29 | autor = | praca = | opublikowany = allmusic.com| data = | język = en}}</ref>.  

Koncertował do późnego wieku, ostatni jego koncert odbył się w lutym 2023 we włoskiej [[La Scala|La Scali]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Zmarł światowej sławy włoski pianista Maurizio Pollini |data dostępu = 2024-03-24 |opublikowany = dzieje.pl |url = https://dzieje.pl/kultura-i-sztuka/zmarl-swiatowej-slawy-wloski-pianista-maurizio-pollini |język = pl}}</ref>. W Polsce wystąpił po raz ostatni w 1977 na festiwalu [[Warszawska Jesień]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Odszedł wielki Maurizio Pollini |data = 2024-03-23 |data dostępu = 2024-03-24 |opublikowany = nifc.pl |url = https://nifc.pl/pl/home/aktualnosci/aktualnosci/81}}</ref>.  

W 2007 otrzymał [[nagroda Grammy|nagrodę Grammy]] w kategorii ''Najlepsze wykonanie na instrument solowy (bez orkiestry)'' za nagranie chopinowskich nokturnów{{r|praemium}}.

== Przypisy ==

== Bibliografia ==

 

 

 

[[Kategoria:Zwycięzcy Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina]]